Καλώς ήρθατε!

Το blog αυτό είναι μια προσπάθεια για τη διάδοση της επιστήμης των αρχαιολογικών υλικών στην Ελλάδα. Η συμμετοχή σας είναι ευπρόσδεκτη και θανάσιμα επιθυμητή. Κάντε click στη λέξη "σχόλια" που υπάρχει στο τέλος κάθε κειμένου και στείλτε το σχόλιο, την ερώτηση, την παρατήρηση, τη διόρθωσή σας. Άλλωστε, τίποτα δεν είναι χειρότερο για έναν blogger από τη μοναξιά...

18 Μαρ 2008

5ο Συμπόσιο Αρχαιομετρίας της ΕAE

5ο Συμπόσιο Αρχαιομετρίας της Ελληνικής Αρχαιομετρικής Εταιρείας
8 – 10 Οκτωβρίου 2008, Αθήνα
Αμφιθέατρο Cotsen Hall, American School of Classical Studies at Athens
Δικτυακός τόπος Συμποσίου: www.archaeometry.gr/symposium2008

Η Ελληνική Αρχαιομετρική Εταιρεία (Ε.Α.Ε.) αναγγέλλει τη διοργάνωση του 5ου Συμποσίου Αρχαιομετρίας στην Αθήνα τον Οκτώβριο του 2008. Το Συμπόσιο έχει ως στόχο την παρουσίαση πρόσφατων ερευνητικών αποτελεσμάτων στην περιοχή της εφαρμογής των θετικών επιστημών σε αρχαιολογικά υλικά και σχετικά ζητήματα στην περιοχή του Αιγαιακού χώρου.
Τα κύρια θέματα που θα καλυφθούν στο Συμπόσιο είναι: Απόλυτες Xρονολογήσεις, Αυθεντικότητα, Τεχνολογία και Προέλευση Aρχαιολογικών Yλικών (κεραμικά, μέταλλα, γυαλί, λίθοι, κονιάματα, χρωστικές κλπ), Γεωφυσικές Διασκοπήσεις, Γεωαρχαιολογία, Επεμβάσεις Συντήρησης και Αποκατάστασης, Βιολογικά Υλικά, Οργανικά Κατάλοιπα, Μαθηματικές Μέθοδοι.

Eιδική Θεματική Συνεδρία:
Αρχαιολογία, Παλαιοανθρωπολογία και Παλαιοπεριβάλλον των Ελληνικών Σπηλαίων: Εφαρμογές των Θετικών Επιστημών με Έμφαση σε Μεγάλα Ερευνητικά Προγράμματα.
Υποβολή περιλήψεων:
Όσοι επιθυμούν να παρουσιάσουν εργασία θα πρέπει να στείλουν την ηλεκτρονική περίληψή της στην Ελληνική ή Αγγλική γλώσσα. Για την συγγραφή της περίληψης θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί το υπόδειγμα που δίνεται στο δικτυακό τόπο του Συμποσίου. Οι περιλήψεις θα κριθούν από την επιστημονική επιτροπή, τόσο για την αποδοχή ή απόρριψή τους όσο και για τον τρόπο παρουσίασής τους (προφορικά ή σε μορφή αφίσας).

Επίσημες γλώσσες του Συμποσίου: Ελληνική και Αγγλική Κόστος Εγγραφής: Κανονικό 100 ευρώ – Φοιτητικό 50 ευρώ

Κοινωνικές Εκδηλώσεις: Προγραμματίζονται δεξίωση υποδοχής καθώς και αποχαιρετιστήριο δείπνο, λεπτομέρειες για τα οποία θα ανακοινωθούν στην ιστοσελίδα του Συμποσίου.

Έκδοση Πρακτικών: Τόσο οι εργασίες που θα παρουσιαστούν προφορικά όσο και αυτές σε μορφή αφίσας μπορούν να υποβληθούν για δημοσίευση στα Πρακτικά του Συμποσίου. Η συγγραφή τους θα πρέπει να ακολουθεί το υπόδειγμα του δικτυακού τόπου του Συμποσίου. Η έκδοση των Πρακτικών θα γίνει εντός 4 – 6 μηνών μετά το πέρας του Συμποσίου.

Ημερολόγιο: 20 Ιουνίου 2008: Καταληκτική ημερομηνία υποβολής περιλήψεων εργασιών 8 Οκτωβρίου 2008: Τελευταία προθεσμία υποβολής των εργασιών προς δημοσίευση

Διεθνής Επιστημονική Επιτροπή
Ε. Αλούπη, Δ. Άγγλος, Μ. Αργυροπούλου, J. Buxeda i Garrigos, Γ. Χρυσικός, M. Colombini, E. Δήμου, Γ. Θεοδώρου, S. Fox, Α. Hauptmann, E. Iωακείμογλου, R. Jones, L. Joyner, I. Kακούλλη, Ν. Καλλίθρακας-Κόντος, Λ. Καραλή-Γιαννακοπούλου, Α. Καρύδας, Δ. Κοντοπούλου, E. Κυριατζή, Κ. Κωτσάκης, I. Λυριτζής, Ι. Μανιάτης, Η. Mommsen, Α. Μοροπούλου, Γ. Παπαδημητρίου, Σ. Παπαμαρινόπουλος, Β. Περδικάτσης, Ε. Pernicka, Τ. Rehren, Σ. Σωτηροπούλου, Ι. Τζαχίλη, Γ. Τσόκας, G. Wagner, I. Whitbread.

Η Οργανωτική Επιτροπή – Δ.Σ. της Ε.Α.Ε.
Ν. Ζαχαριάς, Πρόεδρος (Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. Δημόκριτος)
Ν. Κυπαρίσση-Αποστολίκα, Αντιπρόεδρος (Υπουργείο Πολιτισμού)
Μ. Γεωργακοπούλου, Γραμματέας (Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή)
Θ. Βάκουλης, Ταμίας (Υπουργείο Πολιτισμού)
Ι. Μπασιάκος, Μέλος ( Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. Δημόκριτος)
Κ. Πολυκρέτη, Μέλος (Υπουργείο Πολιτισμού)
Γ. Φακορέλλης, Μέλος (Παν/μιο Θεσσαλίας)

4 Ιουν 2007

Απάνθισμα αρχαιοκαπηλείας

Νέο θρίλερ με ελληνικά αρχαία
Άρθρο του ΝΙΚΟΛΑ ΖΗΡΓΑΝΟΥ (το αντιγράφω αυτούσιο από τη χτεσινή Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, αλλά πηγαίνετε στο διαδικτυακό τόπο να διαβάσετε περισσότερες πληροφορίες)

Ενα νέο σκάνδαλο Γκετί φέρνει στο φως η «Κ.Ε.», με πρωταγωνιστές τρεις ελληνικές αρχαιότητες ανυπολόγιστης αξίας που βρίσκονται σήμερα -χωρίς νόμιμη βίζα και διαβατήριο- ξενιτεμένες στην Αμερική στο Μουσείο Carlos της Ατλάντας.

1α. Το άγαλμα της Τερψιχόρης, όπως φωτογραφήθηκε από τους αρχαιοκάπηλους μετά την ανασκαφή στα Γιάννενα. 1β. Το ίδιο άγαλμα, συντηρημένο, όπως εκτίθεται στο μουσείο Carlos της Ατλάντας.


2α, 2β. Οι φωτογραφίες του πίθου που κατασχέθηκαν στα χέρια ιταλού αρχαιοκάπηλου. 2γ. Ο πίθος στο μουσείο Carlos.

3α, 3β Οι αντίστοιχες φωτογραφίες για τη μινωική σαρκοφάγο.
Πρόκειται για ένα μοναδικό μαρμάρινο άγαλμα ελληνιστικής περιόδου, μια σπάνια μινωική πήλινη σαρκοφάγο που σώζεται ακέραιη (!) και έναν εξαιρετικό πίθο του 650-600 π.Χ. που έφτασε από «ελληνικό νησί» (όπως χαρακτηρίζεται η προέλευσή του από το μουσείο). Ολα είναι προϊόντα λαθρανασκαφής από τη χώρα μας και διακινήθηκαν από έλληνες αρχαιοκάπηλους σε συνεργασία με ξένους μεσάζοντες, τα στοιχεία των οποίων βρίσκονται στη διάθεση των αρμόδιων αρχών. Οι παράνομες συναλλαγές πραγματοποιήθηκαν την τελευταία δεκαετία, που σημαίνει ότι τα τυχόν αδικήματα δεν έχουν παραγραφεί και ανοίγει ο δρόμος για μια ακόμη τεκμηριωμένη διεκδίκηση. Με άλλα λόγια, ενός Γκετί μύρια έπονται...

1) Τέλη Γενάρη 2002, ο αστυνόμος Γληγόρης πήρε από πληροφοριοδότη του τρεις πολαρόιντ φωτογραφίες που απεικόνιζαν ένα σχεδόν ακέραιο γυναικείο άγαλμα. Οι αρχαιοκάπηλοι που το διακινούσαν ζητούσαν 300.000.000 δρχ. και ο διοικητής του τμήματος Αρχαιοκαπηλίας εμφανίστηκε ως αγοραστής.
2) Συνεργάτης του Γληγόρη ήρθε σε επαφή με τους τυμβωρύχους και είδε το άγαλμα, που ήταν κρυμμένο σε στάνη κοντά στα Γιάννενα, όπου και βρέθηκε και το διακινούσε δασοπυροσβέστης που είχε επαφές με κυκλώματα αρχαιοκάπηλων στο εξωτερικό.
3) Ομως, η πολύ κακή ποιότητα των πολαρόιντ (μακρινή λήψη και θολή) αλλά και η επιφυλακτικότητα που έδειξαν οι αρχαιοκάπηλοι (μάλλον φοβήθηκαν την παγίδα) χάλασαν τη «δουλειά». Ετσι το πολύτιμο άγαλμα, που είναι σμιλεμένο σε παριανό μάρμαρο άριστης ποιότητας, ξεχάστηκε...
4) Μεσολάβησε η επιχείρηση του υπουργείου Πολιτισμού για τον επαναπατρισμό των αρχαιοτήτων από το Μουσείο Γκετί, ύστερα από τις αποκαλύψεις της «Κ.Ε.». Τα γεγονότα εκείνα αύξησαν τις «πληροφορίες».Μόλις τον περασμένο μήνα, ένα τηλεφώνημα στον αστυνόμο Γληγόρη στην Αθήνα χτύπησε «καμπανάκι»: «Ψάξε στο Carlos Museum, ένα άγαλμα κόρης, είναι κλεμμένο από την Ελλάδα πρόσφατα», του είπε η πηγή του.
5) Μια επίσκεψη στον δικτυακό τόπο του Μουσείου όπου εμφανίζεται το ελληνιστικό άγαλμα (της Τερψιχόρης;) συντηρημένο και η αντιπαραβολή του με τις παλιές πολαρόιντ της «στάνης» δεν άφησαν καμία αμφιβολία για την ταύτιση στον αρχαιολόγο Χρήστο Τσιρογιάννη, που εξέτασε τα ντοκουμέντα.
6) Επιδείξαμε τις πολαρόιντ και την επίσημη φωτογραφία του αμερικανικού μουσείου και σε δύο από τους πλέον επιφανείς έλληνες αρχαιολόγους με ειδίκευση την πλαστική, οι οποίοι επίσης αποφάνθηκαν θετικά για την αυθεντικότητα και την ταύτιση.
7) Ηδη, οι έρευνες έχουν αποκαλύψει όλα τα ονόματα των ελλήνων και των ξένων που το ανέσκαψαν παράνομα, το διακίνησαν και τελικά το πούλησαν το 2002 στο Μουσείο Κάρλος. Οι έλληνες αρχαιοκάπηλοι έχουν αρχίσει να καταθέτουν, ενώ τα στοιχεία είναι συντριπτικά και αναμένεται να εκκινήσει η διαδικασία διεκδίκησης του αγάλματος από την πολιτεία.
8) Σε πλήρη εξέλιξη, όμως, βρίσκεται και η έρευνα για τις άλλες δύο αρχαιότητες, καθώς ο αρχαιολόγος Χρ. Τσιρογιάννης ταύτισε τον πίθο και τη μινωική σαρκοφάγο με τις φωτογραφίες πολαρόιντ αρχαιοκαπήλων. Ο πίθος (560-600 π.Χ.), προϊόν λαθρανασκαφής από τη Ρόδο, αγοράστηκε από το Μουσείο το 2003 μέσω ιταλού αρχαιοκάπηλου που συνεργαζόταν με σπείρα Ελλήνων. Στο κατασχεμένο από τους καραμπινιέρους αρχείο του ιταλού μαφιόζου βρέθηκαν πέντε φωτογραφίες του συγκεκριμένου πίθου, στοιχείο που αποδεικνύει τη λαθραία του προέλευση, καθώς και σημειώσεις για τους έλληνες συνεργάτες του.
9) Ανάλογο αποδεικτικό φωτογραφικό υλικό εντοπίστηκε από τις αρχές και για τη σπάνια, πήλινη και ζωγραφισμένη μινωική σαρκοφάγο (με αρχική χρήση της ως λουτήρα και συνόδευε τον νεκρό στον τάφο του) με στοιχεία αγοράς το έτος 2002.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Στον δικτυακό τόπο του Μουσείου δεν αναφέρεται η προέλευση του αγάλματος, του πίθου και της σαρκοφάγου. Ακόμη μια ένδειξη ύποπτης διακίνησης. Δεν αναφέρεται ούτε ο τόπος ανεύρεσής τους, σαφής ένδειξη λαθρανασκαφής...

2 Ιουν 2007

Θερμοκρασία εκθεσιακού χώρου αρχαιοτήτων

Η θερμοκρασία μιας αίθουσας εξαρτάται από την αρχιτεκτονική του κτιρίου και το είδος των δομικών υλικών που έχουν χρησιμοποιηθεί. Η θερμοκρασία μιας αίθουσας δεν έχει μία μόνο τιμή. Εξαρτάται από το σημείο του δωματίου που τη μετράω και από τη χρονική στιγμή που τη μετράω. Έτσι, για να περιγράψει κανείς τη θερμοκρασία ενός δωματίου με ακρίβεια πρέπει να κατασκευάσει ένα σχήμα όπως το παρακάτω. Το σχήμα αυτό είναι μια κάτοψη του δωματίου όπου βρίσκεται «Ο Μυστικός Δείπνος» του Λεονάρντο Ντα Βίντσι στο Μιλάνο. Κάτω δεξιά βρίσκεται μια πόρτα από την οποία μπαίνει θερμός αέρας. Πάνω σε κάθε καμπύλη του σχήματος η θερμοκρασία έχει σταθερή τιμή (ισόθερμη). Όπως καταλαβαίνετε η θερμοκρασία αυξάνεται από τους 18,2οC στους 19,3οC καθώς μετακινούμαστε από τον αριστερό τοίχο προς την πόρτα.
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που καθορίζουν την τιμή της θερμοκρασίας στα διαφορετικά σημεία ενός δωματίου. Αναφέρονται παρακάτω οι σημαντικότεροι:

1. Το αν το δωμάτιο είναι εσωτερικό ή εξωτερικό σε σχέση με το κτίριο. Τα εσωτερικά δωμάτια είναι περισσότερο προστατευμένα από τις εξωτερικές συνθήκες.
2. Ο όροφος στον οποίο βρίσκεται. Τα υπόγεια έχουν συνήθως χαμηλότερη θερμοκρασία από τους άλλους ορόφους. Ο τελευταίος όροφος είναι πιο ζεστός τις πρωινές ώρες του καλοκαιριού αλλά χάνει ευκολότερα θερμότητα το βράδυ, σε σχέση με τους χαμηλότερους ορόφους.
3. Το ύψος στο οποίο μετράω τη θερμοκρασία. Σε κλειστό δωμάτιο, ο θερμός αέρας ανεβαίνει ψηλά ενώ ο ψυχρός μένει χαμηλά. Επομένως η θερμοκρασία αυξάνεται με το ύψος.
4. Η παρουσία θερμαντικών σωμάτων (κλιματιστικών, καλοριφέρ, σόμπας κλπ). Πάνω από το θερμαντικό σώμα σχηματίζεται μια στήλη θερμού αέρα που ανεβαίνει προς τα πάνω. Καθώς απομακρυνόμαστε από το σώμα η θερμοκρασία πέφτει. Σε όλη την οροφή απλώνεται ένα θερμό στρώμα.
5. Τα υλικά κατασκευής της οροφής, του δαπέδου και των τοίχων. Για παράδειγμα οι οροφές από γυαλί και μέταλλο μπορεί να αυξήσουν τη θερμοκρασία ενός δωματίου κατά 10οC σε σχέση με το περιβάλλον.
6. Τα ανοίγματα που οδηγούν σε γειτονικά δωμάτια, σε άλλους ορόφους ή στο εξωτερικό περιβάλλον. Για παράδειγμα γύρω από τις σκάλες που οδηγούν σε υπόγεια, η θερμοκρασία είναι χαμηλότερη.
Οι χοντροί τοίχοι των ιστορικών κτιρίων είναι πολύ αποτελεσματικοί στο να εξασθενούν τις ημερήσιες μεταβολές της θερμοκρασίας. Έτσι το εσωτερικό θερμικό μικροκλίμα ενός δωματίου είναι ομοιογενές σε σχέση με το εξωτερικό περιβάλλον. Στα επόμενα διαγράμματα δίνεται η μεταβολή της θερμοκρασίας μέσα σε 48 ώρες, στο εξωτερικό και στο εσωτερικό της Βασιλικής της S. Maria Maggiore στη Ρώμη.
Όπως φαίνεται και το καλοκαίρι και το φθινόπωρο, η θερμοκρασία μεταβάλλεται κατά 10οC στο εξωτερικό της εκκλησίας. Μέσα στην εκκλησία όμως η μεταβολή αυτή είναι πολύ μικρή το καλοκαίρι (4 οC) και ακόμα μικρότερη το φθινόπωρο (2 οC). Οι τοίχοι απορροφούν θερμότητα το καλοκαίρι και τη διατηρούν το φθινόπωρο, γι΄ αυτό και η θερμοκρασία το φθινόπωρο είναι συνεχώς υψηλότερη μέσα στην εκκλησία από ότι στο εξωτερικό περιβάλλον. Επίσης φαίνεται ότι συνήθως όσο ανεβαίνουμε σε ύψος η θερμοκρασία αυξάνει. Στο διάγραμμα του καλοκαιριού, τα βελάκια δείχνουν τις ώρες που ανοίγει η πόρτα για 10 λεπτά, οπότε η θερμοκρασία πέφτει. Στο διάγραμμα του φθινοπώρου τα βελάκια δείχνουν την ώρα που μαζεύεται κόσμος για τη λειτουργία.
Camuffo, D., “Microclimate for cultural heritage”, Developments in Atmospheric Science, 23, Elsevier, 1998.

1 Ιουν 2007

Για την Αμαλία




«Ο ασθενής έχει το δικαίωμα του σεβασμού του προσώπου του και της ανθρώπινης αξιοπρέπειάς του.»

(σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 47 του Ν. 2071/ 1992)

«Να γίνουν εξαίρεση οι αλμπάνηδες ρε παιδιά, όχι ο κανόνας...»

(Αμαλία Καλυβίνου, 1977-2007)

Από την ηλικία των οκτώ ετών, η Αμαλία ξεκίνησε να πονάει. Παρά τις συνεχείς επισκέψεις της σε γιατρούς και νοσοκομεία, κανένας δεν κατάφερε να διαγνώσει εγκαίρως το καλόηθες νευρίνωμα στο πόδι της. Δεκαεπτά χρόνια αργότερα, η Αμαλία έμαθε ότι το νευρίνωμα είχε πια μεταλλαχθεί σε κακόηθες νεόπλασμα.

Για τα επόμενα πέντε χρόνια η Αμαλία είχε να παλέψει όχι μόνο με τον καρκίνο και τον ακρωτηριασμό, αλλά και με την παθογένεια ενός Εθνικού Συστήματος Υγείας που επιλέγει να κλείνει τα μάτια στα φακελάκια κι επιμένει να κωλυσιεργεί με παράλογες γραφειοκρατικές διαδικασίες. Εκτός από τις ακτινοβολίες και τη χημειοθεραπεία, η Αμαλία είχε να αντιμετωπίσει την οικονομική εκμετάλλευση από γιατρούς που στάθηκαν απέναντί της και όχι δίπλα της. Πέρα από τον πόνο, είχε να υπομείνει την απληστία των ιδιωτικών κλινικών και την ταλαιπωρία στις ουρές των ασφαλιστικών ταμείων για μία σφραγίδα.

Η Αμαλία άφησε την τελευταία της πνοή την Παρασκευή 25 Μαϊου 2007. Ήταν μόλις 30 ετών.

Πριν φύγει, πρόλαβε να καταγράψει την εμπειρία της και να τη μοιραστεί μαζί μας μέσα από το διαδικτυακό της ημερολόγιο. Στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://fakellaki.blogspot.com, η νεαρή φιλόλογος κατήγγειλε επώνυμα τους γιατρούς που αναγκάστηκε να δωροδοκήσει, επαινώντας παράλληλα εκείνους που επέλεξαν να τιμήσουν τον Ορκο του Ιπποκράτη. Η μαρτυρία της συγκίνησε χιλιάδες ανθρώπους, που της στάθηκαν συμπαραστάτες στον άνισο αγώνα της μέχρι το τέλος.

«Ο στόχος της Αμαλίας ήταν να πει την ιστορία της, ώστε μέσα απ' αυτήν να αφυπνίσει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους και συνειδήσεις. Κυρίως ήθελε να δείξει ότι υπάρχουν τρόποι αντίστασης στην αυθαιρεσία και την εξουσία των ασυνείδητων και ανάλγητων γιατρών, αλλά και των γραφειοκρατών υπαλλήλων του συστήματος υγείας.»

(Δικαία Τσαβαρή και Γεωργία Καλυβίνου - μητέρα και αδελφή της Αμαλίας)

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 77 του Ν. 2071/1992, θεωρείται πειθαρχικό παράπτωμα για τους γιατρούς του Ε.Σ.Υ:

«Η δωροληψία και ιδίως η λήψη αμοιβής και η αποδοχή οποιασδήποτε άλλης περιουσιακής παροχής, για την προσφορά οποιασδήποτε ιατρικής υπηρεσίας.»

Η Αμαλία Καλυβίνου αγωνίστηκε για πράγματα που θεωρούνται αυτονόητα σε ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος. Δυστυχώς δεν είναι και τόσο αυτονόητα στην Ελλάδα. Συνεχίζοντας την προσπάθεια που ξεκίνησε η Αμαλία, διαμαρτυρόμαστε δημόσια και απαιτούμε:

* ΝΑ ΛΗΦΘΟΥΝ ΑΜΕΣΑ ΜΕΤΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΩΣΤΕ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΟΥΝ ΤΑ ΦΑΚΕΛΑΚΙΑ ΚΑΙ Η ΑΝΙΣΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΕΠΙΦΕΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ

* ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΠΙΟ ΕΥΕΛΙΚΤΟΣ Ο ΚΡΑΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗ ΘΡΗΝΗΣΟΥΜΕ ΞΑΝΑ ΘΥΜΑΤΑ ΤΩΝ ΧΡΟΝΟΒΟΡΩΝ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΚΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ

* ΝΑ ΕΠΙΒΛΗΘΕΙ ΑΥΣΤΗΡΟΤΕΡΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΗ ΔΙΑΠΛΟΚΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΟΥ

* ΝΑ ΑΞΙΟΠΟΙΗΘΟΥΝ ΟΙ ΑΝΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΕΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΣΥΝΕΧΗΣ ΚΑΙ ΑΡΤΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΤΟΥΣ ΓΙΑΤΡΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΕΣ ΤΟΥ Ε.Σ.Υ.

* ΝΑ ΚΑΘΙΕΡΩΘΕΙ Η ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΦΑΚΕΛΟΥ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΣ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΕΠΙΣΠΕΥΔΕΤΑΙ Η ΣΩΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ


ΑΣ ΠΑΨΕΙ ΠΛΕΟΝ Η ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΩΝΤΩΝ, ΠΟΥ ΠΡΟΤΙΜΟΥΝ ΝΑ ΛΑΔΩΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΓΙΑΤΡΟΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΑΡΑ ΝΑ ΑΜΕΙΒΟΝΤΑΙ ΑΞΙΟΠΡΕΠΩΣ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ.

* ΟΧΙ ΑΛΛΑ ΦΑΚΕΛΑΚΙΑ
* ΟΧΙ ΑΛΛΗ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑ
* ΟΧΙ ΑΛΛΟΣ ΕΜΠΑΙΓΜΟΣ

ΔΙΚΑΙΟΥΜΑΣΤΕ ΔΩΡΕΑΝ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ. ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ.


Την επόμενη φορά που θα χρειαστεί να δώσετε φακελάκι, μην το κάνετε. Προτιμήστε καλύτερα να κάνετε μια δωρεά. Η τελευταία επιθυμία της Αμαλίας ήταν η ενίσχυση της υπό ανέγερση Ογκολογικής Μονάδας Παίδων

(Σύλλογος Ελπίδα, τηλ: 210-7757153, e-mail: infο@elpida.org, λογαριασμός Εθνικής Τράπεζας: 080/480898-36, λογαριασμός Alphabank: 152-002-002-000-515. Θυμηθείτε να αναφέρετε ότι η δωρεά σας είναι "για την Αμαλία").

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΦΙΛΩΝ ΤΗΣ ΑΜΑΛΙΑΣ

Οφθαλμαπάτη

Αν κάποιος που θα φτάσει μέχρι εδώ μπορεί να μου εξηγήσει πως δημιουργείται η ψαυδαίσθηση της περιστροφής των παραπάνω κυκλικών σχηματισμών θα τον ευχαριστήσω δεόντως.
Το μόνο που μπορώ να παρατηρήσω είναι ότι τα ελλειψοειδή που σχηματίζουν τους κυκλικούς σχηματισμούς είναι εναλλάξ πράσινο, μαύρο, μπλε και μπλε, μαύρο, πράσινο.

31 Μαΐ 2007

Δενδροχρονολόγηση - Χρονοσειρές δακτυλίων

Προς απάντηση στο ερώτημα του παπιού.

Τη ραχοκοκκαλιά της δενδροχρονολόγησης αποτελούν οι μακριές χρονοσειρές δακτυλίων με τις οποίες συγκρίνονται όλα τα άγνωστα δείγματα. Παράδειγμα τέτοιας χρονοσειράς δίνεται στο Σχήμα 1 για τη Μογγολία. Ο οριζόντιος άξονας εκφράζει ημερολογιακό έτος και ο κατακόρυφος, εύρος δακτυλίου. Επειδή κάθε δέντρο έχει δικό του ρυθμό ανάπτυξης, παρ΄ όλο που επηρεάζεται από τα κλιματικά φαινόμενα, θα έχει και εντελώς διαφορετικές τις απόλυτες τιμές των ευρών των δακτυλίων του. Για να μπορεί λοιπόν να γίνει σύγκριση ανάμεσα σε δύο δείγματα κανονικοποιούμε τις τιμές με συγκεκριμένο τρόπο που δεν μας ενδιαφέρει εδώ, ώστε να έχουν μέγιστο το 2 και ελάχιστο το 0. Τιμές του δείκτη αυτού γύρω στο 1, σημαίνουν μεγάλο εύρος δακτυλίου και συνεπώς περιόδους ήπιου κλίματος. Η δραματική μείωση που παρατηρείται στο Σχήμα 1 μεταξύ 1800 και 1900 αντανακλά τη λεγόμενη «μικρή εποχή των παγετώνων», μια πολύ ψυχρή περίοδο για την περιοχή της Μογγολίας.
Σχήμα 1. Κανονικοποιημένη καμπύλη μεταβολής του εύρους δενδροδακτυλίων με το χρόνο. Τα δεδομένα προέκυψαν από πεύκα Σιβηρίας από το Sol Dav της Μογγολίας για το διάστημα από 200 ως το 2000 μ.Χ. Παρατηρείστε την ασυνήθιστη πτώση της καμπύλης κατά το 19ο αιώνα που υποδηλώνει δριμύ ψύχος. Το φαινόμενο έχει ονομαστεί «μικρή εποχή των παγετώνων».

Καμπύλες όπως η παραπάνω κατασκευάζονται με πολύ κόπο και είναι πολύ χρονοβόρες γιατί ανάγονται σε πολύ μεγάλο αριθμό δειγμάτων. Πολλαπλά δείγματα από μία θέση μπορούν να δημιουργήσουν μια χρονοσειρά για τη θέση αυτή και πολλές τέτοιες χρονοσειρές από διαφορετικές θέσεις οδηγούν στην κατασκευή χρονοσειρών για ολόκληρες κλιματικές περιοχές όπως φαίνεται στο Σχήμα 2. Μια χρονοσειρά αναφοράς (master chronology) επεκτείνεται προς τα πίσω στο χρόνο με την προσθήκη σε αυτήν παλαιότερων δειγμάτων που επικαλύπτονται όμως χρονικά με τη χρονοσειρά. Η διαδικασία αυτή ονομάζεται γεφύρωση (bridging) και περιγράφει την περίπτωση όπου ένα πρόσφατα χρονολογημένο δείγμα εμφανίζει δακτυλίους παλαιότερους από τον πρώτο δακτύλιο της χρονοσειράς αναφοράς. Το δείγμα αυτό γεφυρώνει νοητά τη χρονοσειρά με παλαιότερη χρονική περίοδο.
Για τη Β. Αμερική η χρονοσειρά από έλατο και πεύκο φθάνει ως το 300 π.Χ. ενώ αυτή του πεύκου bristlecone φθάνει ως το 8,400 και επεκτείνεται σιγά – σιγά ως το 10,000 π.Χ. Η ευρωπαϊκή χρονοσειρά από βελανιδιές φθάνει ως το 10,479 π.Χ. Για το Αιγαίο υπάρχει ξεχωριστή χρονοσειρά από βελανιδιές, άγρια κυπαρίσσια και πεύκα ως το 6,500 π.Χ. Στο Ν. Ημισφαίριο, στις Νότιες Άνδεις, μια σειρά κυπαρισσοειδή Fitzroya φθάνει ως το 1634 π.Χ. ενώ στη Ν. Ζηλανδία σειρά από ασημόπευκα φθάνει ως το 1200 π.Χ. Η αρχαιότερη δενδρχρονολόγηση στη Ν. Αφρική εντοπίζεται στο 413 π.Χ. (κέδρος). Τα δεδομένα που αναφέρονται εδώ αφορούν χρονολογήσεις δημοσιευμένες μέχρι το 2000.

Σχήμα 2. Πολλαπλά δείγματα από μια θέση μας δίνουν μια μέση χρονοσειρά για τη θέση αυτή

Δενδροχρονολόγηση - Η βασική αρχή

Με απλά λόγια, η δενδροχρονολόγηση είναι η χρονολόγηση γεγονότων στο παρελθόν μέσω της μελέτης της ανάπτυξης των δακτυλίων των δέντρων. Κάθε χρόνο ένα δέντρο προσθέτει ένα στρώμα ξύλου στον κορμό του σχηματίζοντας έναν επιπλέον δακτύλιο (κάτω από τη φλούδα). H πρώτη παρατήρηση που οδήγησε στη δενδροχρονολόγηση ήταν το ότι, σε συγκεκριμένα είδη δέντρων, κατά τη διάρκεια χρόνων με μεγάλη υγρασία δημιουργούνται δακτύλιοι με μεγάλο πάχος ενώ κατά τη διάρκεια ξηρών περιόδων οι δακτύλιοι είναι πολύ στενοί. Στο Σχήμα 1 δίνεται η εγκάρσια τομή ενός κορμού λευκού έλατου (Abies concolor) από την Καλιφόρνια που κόπηκε το 1981. Παρατηρείστε τον πολύ στενό δακτύλιο (5ος από το εξωτερικό) ο οποίος αντιστοιχεί στη χρονιά 1977 και υποδεικνύει την ξηρασία που επικράτησε τη χρονιά αυτή. Για να μην υπεραπλουστεύσουμε την ερμηνεία διαμόρφωσης των δενδροδακτυλίων αναφέρουμε ότι υπάρχουν άλλοι 17 λόγοι για τους οποίους ένας δακτύλιος μπορεί να έχει μικρό εύρος.
Σχήμα 1. Λευκό έλατο (Abies Conoclor) από την Καλιφόρνια που κόπηκε το 1981. Με αστεράκι σημειώνεται η χρονιά 1977 κατά την οποία επικράτησε ξηρασία και έτσι ο δακτύλιος που σχηματίστηκε είναι στενός

Τα δέντρα σε μια συγκεκριμένη κλιματική περιοχή επηρεάζονται όμοια από τις ετήσιες κλιματικές αλλαγές, οπότε τα πάχη των δακτυλίων τους αναμένεται να κυμαίνονται αντίστοιχα. Μπορούμε δηλαδή να ταιριάξουμε αυτές τις διαδοχές δακτυλίων ανάμεσα σε δύο δέντρα και να αντιστοιχίσουμε σε αυτές συγκεκριμένη ακολουθία ημερολογιακών ετών (Σχήμα 2). Με τον τρόπο αυτό, αν συγκρίνουμε ένα άγνωστης ηλικίας ξύλο με κάποιο γνωστής ηλικίας και ταιριάξουμε τους δακτυλίους τους, μπορούμε να υπολογίσουμε την χρονολογία κοπής, του άγνωστης ηλικίας δέντρου (Σχήμα 3). Η δενδροχρονολόγηση είναι η μόνη αρχαιομετρική τεχνική που μπορεί να δώσει αποτέλεσμα με ακρίβεια έτους ή καμιά φορά και μηνών.
Σχήμα 2. Συνταίριασμα (διασταύρωση) σειρών δακτυλίων σε δύο δείγματα βελανιδιάς.
Σχήμα 3. Διαγραμματική απεικόνιση της βασικής αρχής της δενδροχρονολόγησης

Η διασταυρωμένη χρονολόγηση είναι η θεμελιώδης αρχή της δενδροχρονολόγησης. Ο ερευνητής πρέπει να επιβεβαιώσει ότι οι δακτύλιοι από δύο ή περισσότερα δείγματα σχηματίστηκαν τον ίδιο χρόνο. Η απλή απαρίθμηση δακτυλίων δεν επαρκεί, ούτε και μια απλή καταγραφή της αλλαγής του εύρους των δακτυλίων. Για να αποφευχθεί η πιθανότητα τυχαίου ταιριάσματος, ο δενδροχρονολόγος προσπαθεί να συγκρίνει δείγματα με 100 τουλάχιστον δακτυλίους.